SÜNNET ÖNCESİ MUAYENE YAPILAMASI NEDEN ÖNEMLİDİR? NELER İNCELENİR?
Sünnet sonuç itibarı ile cerrahi bir işlemdir. Tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi sünnette de genel tıbbi muayene, çocuğun daha önce mevcut olan hastalıkları ve yapılmış cerrahi girişimleri, geçirdiği hastalıklar, halen devam eden hastalıkları, kanama ile ilgili hastalığının olup olmadığı araştırılır. Bunlarla birlikte kanama testleri ve temel kan parametreleri incelenir. Sünnet yapmaya engel herhangi kısıtlama yok ise sünnet yapılabilir.
SÜNNETTE KANAMA NEDENLERİ NELERDİR?
Kanama ile ilgili bazı hastalıklarda kanama eğilim daha fazladır. Çocuğun kendisinde veya ailesinde kanama bozukluklarına neden olan hastalık varsa bu bilgiyi hekiminize iletiniz. Çünkü bazı kan hastalıklarında önlem alınmadan yapılacak cerrahi işlemlerden sonra kontrolsüz kanamalar olabilir. Eğer hekime bilgi verilir ve gerekli testler de yapılırsa uygun şartlar oluşturularak sağlıklı ve güvenli sünnet yapılabilir. Gerekli kan testleri yapılmadan, kanama ile ilgili sorgulama yapılmadan, uygunsuz koşullarda, ehil olmayan kişiler tarafından yapılacak sünnetlerde en çok rastladığımız problemlerden birisi kontrolsüz kanamaların olmasıdır. Çok nadiren de olsa bu kanamlar hayatı tehdit eder boyutlarda olabilmektedir. Günümüzde halen cerrahi eğitimi almamış hekimler, sağlık memurları, tıp teknisyenleri, yerel sünnetçiler tarafından sterilizasyon koşullarından ve gerekli donanımdan uzak şartlarda sünnet yapıldığı dikkate alınacak olursa kanama gibi sorunların olmaması beklenemez. Uzman kişiler tarafından ameliyathane koşullarında yapılan sünnette kanama olmaması için damarlar ya bağlanır ya da mühürlenerek kanama kontrolü sağlanır.
SÜNNET ÖNCESİ ALINMASI İSTENMEYEN İLAÇ VE YENİLMEMESİ ÖNERİLEN GIDALAR NELERDİR?
Sünnet yapılmadan 5 gün öncesinde aspirin, coraspin, varfarin, kumadin vb kan sulandırıcı olarak tanımlanan ilaçların kesilmesi önerilir. Mevsim itibarı ile genelde yaz aylarında sünnet yapılmaktadır. Yaz mevsiminde kiraz, vişne ve çilek gibi gıdaların yoğun tüketilmesi durumunda bunların zayıf da olsa kanamayı artırıcı etkisi olduğu unutulmamalıdır. Sünnet öncesi son 5 günde bu gıdalardan uzak durulması önerilir.
SÜNNETTE STERİLİTE KURALLARI NİÇİN ÖNEMLİDİR?
Sünnet cerrahi bir işlem olup standart cerrahi koşullarda yapılması önemlidir. Sterilizasyon koşullarına uyulmadan yapılacak sünnet ile vücuda birçok mikroorganizmanın girmesi kaçınılmazdır. Bu mikrobik bulaş kalıcı organ hasarına, geçici enfeksiyonlara, kronik enfeksiyonlara, yara iyileşmesinde bozulmalara ve gecikmelere neden olabilir. Enfeksiyon sonrası penisde kozmetik bozukluklar, fonksiyon kaybı ve işeme güçlükleri yaşanabilir. Hepatit ve HIV gibi kalıcı hastalıklara neden olabilir.
SÜNNET SONRASI BAKIM NASIL YAPILMALIDIR?
Sünnet sonrası süreçte en önemli husus yara bakımıdır. Henüz taze yara olduğu için enfeksiyon riskine karşı tedbir alınmalı, kirli-tozlu ortamdan uzak olmalı, kirli el ile dokunulmamalı, pansumanı yapılmalı, gaita ile kirlenmemesi için özen gösterilmelidir. Sünnet sonrası 4-5 gün sünnet bölgesine darbe alınabilecek hareket ve oyunlardan kaçınmakta fayda vardır.
SÜNNETİN CİNSEL SAĞLIKLA İLİŞKİSİ VAR MIDIR?
Sünnet ile ilgili süreçte yaşanılanlar, korkular, işlemin ağrılı, komplikasyonlu ve travmatik olması kişinin psikoseksüel yaşantısında kalıcı izler bırakabilir. Sünnet yapılırken agresif ölçüde sünnet derisi çıkartılması, koter cihazı kullanılması penisin duysal uyarısında bozukluklara neden olabilmektedir. Bu türden yapılan sünnet sonrası cinsel hazda azalmalar oluşabilmektedir. Oluşabilecek komplikasyonların geri dönüşü olmadığı için sünnetin ehil kişiler ve uygun koşullarda yapılması önemlidir.
SÜNNET HANGİ YAŞTA YAPILMALIDIR?
Tıbbi açıdan keskin sınırlarla ayrılan sünnet yaş sınırı yoktur. Yeni doğan döneminde sünnet yapılması psikolojik travmalardan çocuğu korur. Çocuklar yeni doğan döneminde ağrıyı daha az hissetmektedir. Fakat ilerleyen dönemlerde de sünnet yapılabilir. Çocukların vücudunu ve cinsel kimliğini algılamaya, çevresi ile temas kurmaya başladıktan sonraki süreçte sünnet yapılmadan önce psikososyal hazırlık yapılması travmayı minimalize etme açısında önemlidir.
SÜNNETİN HANGİ MEVSİMDE YAPILMASI UYGUNDUR?
Tıbbi açıdan yılın hangi ayında yapılması gerektiğine dair herhangi kısıtlama yoktur. Önemli olan uygun şartlarda yapılmasıdır.
SÜNNET AĞRILI BİR İŞLEM MİDİR?
Sünnetin tamamen ağrısız bir işlem olduğu söylenemez. Fakat bu ağrının en aza indirilmesi mümkündür. Sünnet yapılması esnasında uygun anestezi yapılırsa işlem esnasında herhangi ağrı hissetmez. Sünnet sonrasında ise ağrı kesici ilaçlarla ağrı makul seviyelere indirilebilir.
SÜNNET SAĞLIKLI BİR İŞLEM MİDİR?
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) tanımına göre sağlık; ruhen, bedenen ve sosyal açıdan iyilik hali olarak tanımlanır. Toplumsal, sosyal ve psikolojik baskılardan kurtulmak için bizim toplumumuzda sünnet olmak zorunludur. Beden sağlığı açısından ise bazı hastalıklardan korunmada sünnet olmanın faydaları vardır. Yaşadığımız toplumda bu kriterlere göre DSÖ'nün sağlık tanımını karşılamak için sünnet olmak gerekliliktir.
YANLIŞ SÜNNET NEDİR?
Yanlış sünnet tanımı son derece geniş bir yelpazede incelenir. Kısaca usulüne uygun olmadan, sağlıksız koşullarda yapılan, peniste geçici veya kalıcı hasar oluşumuna neden olan, eksik yapılan sünnetlerin hepsi ‘’yanlış sünnet’’ olarak tanımlanır.
YANLIŞ VEYA EKSİK SÜNNET DÜZELTİLEBİLİR Mİ?
Yapılan yanlış işlemlerden bazıları kalıcı hasar bırakır ve düzeltilmesi mümkün değildir. Bazıları ise cerrahi olarak düzeltilebilir. Düzeltilebilir nitelikte bile olsa çocuk için ikinci bir travma yaşamasının önüne geçmek zordur. Fazla kesilmiş, kesilmemesi gereken yerler kesilmiş veya yanlışlıkla kesilmiş olan sünnetlerin bir kısmı cerrahi olarak onarılabilmektedir. En kolay düzeltilebilir olan eksik yapılan sünnetlerdir.
SÜNNET SONRASI BAKIM NASIL YAPILIR?
Sünnet sonrası en önemli unsur yaranın çevresel faktörlerle kirlenmesinin önlenmesidir. Bunun için tozlu-kirli ortamdan uzak durması, kirli el ile dokunulmaması ve gaita ile kirlenmesinin önlenmesi gerekir. Ayrıca bir hafta boyunca günde 3-4 kez özellikle çişini yaptıktan sonra penisin betadin sprey ile dezenfekte edilmesi önemlidir. Ayrıca bölgeye günde 3-4 kez bir hafta süreyle analjezik ve antibiyotik içeren krem uygulanması önerilir.
SÜNNET İLE ERKEK OLMA ARASINDA KURULAN BAĞLANTI DOĞRU MUDUR?
Sünnet olmanın ya da olmamanın erkek olup olmama ile ilişkisi üzerine yapılan uyarı ve telkinlerin çocuklarda ciddi psişik travmalara neden olabileceği unutulmamalıdır. Diyalog kurulabilecek yaştaki çocuklara sünnet olmakla cinsel organını kaybetmeyeceği gibi, sünnet sonrası erkek olmakla ilgisi olmadığı belirtilerek rahatlatılmalıdır.
HANGİ HALLERDE SÜNNET İLERİ BİR TARİHE ERTELENİR?
Sünnet derisinde veya glans penisde aktif enfeksiyon varsa, öncelikle enfeksiyon tedavi edilir. Sünnet enfeksiyon tedavisi tamamlandıktan sonraya ertelenir. İşlemden önceki son 5 gün içerisinde kan sulandırıcı ilaç (aspirin, coraspin, kumadin vb) veya bazı meyveleri (kiraz, vişne, çilek) yoğun tüketimi sonrası kontrolsüz kanama olmaması için işlem ileri tarihe ertelenir.